ડાયાબિટીસ એ જીવનશૈલીનો રોગ છે, જેને તબીબી ભાષામાં ડાયાબિટીસ મેલીટસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ રોગમાં શરીરમાં ઇન્સ્યુલિનનું પ્રમાણ ઘટવા લાગે છે અને ગ્લુકોઝનું પ્રમાણ વધવા લાગે છે. જો આ રોગને સમયસર કાબૂમાં લેવામાં ન આવે તો ડાયાબિટીસને લગતી અન્ય સમસ્યાઓ શરૂ થઈ શકે છે. NIH ની માર્ગદર્શિકા અનુસાર, જીવનશૈલી ડાયાબિટીસ અથવા પ્રી-ડાયાબિટીક બંને સ્થિતિમાં ખાંડના સ્તરને નોંધપાત્ર રીતે અસર કરી શકે છે. બ્લડ સુગરને નિયમિત રાખવું એ એક પડકાર છે અને તેને નિયંત્રણમાં રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે. આહાર, આહાર અને જીવનશૈલી દ્વારા આ પડકારનો સામનો કરી શકાય છે. ચાલો જાણીએ શુગર લેવલને મેનેજ કરવા માટે કઈ કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.
ખોરાકનો જથ્થો
હેલ્ધી જીવન જીવવા માટે હેલ્ધી ફૂડ પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. જો વ્યક્તિને ડાયાબિટીસ હોય તો ખોરાક બ્લડ શુગરને કેવી અસર કરી શકે છે તે જાણવું પણ એટલું જ મહત્વનું છે. શું ખાઓ છો માત્ર તે જરૂરી નથી, પરંતુ તમે કેટલું ખાઓ છો તે જાણવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે.
કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ અને પોર્શન સાઈઝ
ડાયાબિટીસને નિયંત્રિત કરવા માટે, કાર્બોહાઇડ્રેટ્સની ગણતરી કેવી રીતે કરવી તે જાણવું મહત્વપૂર્ણ છે. કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ તે છે જે બ્લડ શુગરને સૌથી વધુ અસર કરે છે. તેથી, તમે જે વસ્તુઓ ખાઈ રહ્યા છો તેનું પોર્શન સાઈઝ જાણવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે.
ભોજનમાં શાકભાજી, ફળો અને પ્રોટીનના સ્ત્રોતોનો સંતુલિત આહાર હોવો જરૂરી છે. ભોજનની સાથે સાથે દવાઓ પણ લેતા રહેવું જરૂરી છે. વધુ પડતો ખોરાક લોહીમાં શર્કરાનું સ્તર વધારી શકે છે.
નિયમિત કસરત કરો
એક્સરસાઈઝ કરવી પણ ડાયાબિટીસને નિયંત્રિત કરવા માટે એક સારી રીત છે. કસરત દરમિયાન, સ્નાયુઓ ઊર્જા માટે શુગરનો ઉપયોગ કરે છે. જે બ્લડ શુગર લેવલને ઓછું કરે છે. વ્યાયામ માટે શેડ્યૂલ બનાવવું મહત્વપૂર્ણ છે. કસરત કરતા પહેલા બ્લડ શુગર લેવલનું પરીક્ષણ કરો. તમારી જાતને હાઇડ્રેટેડ રાખો.
દવાઓ
ડાયાબિટીસ માટે ઇન્સ્યુલિન અને અન્ય ડાયાબિટીસ સંબંધિત દવાઓ લેવી ખૂબ જ જરૂરી છે. જો કોઈ સમસ્યા જોવા મળે તો ડોક્ટરની સલાહ અવશ્ય લેવી.
રોગ
જ્યારે તમે બીમાર હોવ ત્યારે પણ શરીરનું બ્લડ શુગર લેવલ વધી શકે છે. આ સ્થિતિમાં નીચેની ટીપ્સનો ઉપયોગ કરો: - જો તમે બીમાર હોવ તો ડૉક્ટરની મદદથી આગળ શું કરવું તેની યોજના બનાવો. આ સમયે ડાયાબિટીસની દવાઓ પણ અવશ્ય લો. ડાયાબિટીસ વખતે તમે જે ભોજન લો છો તે જ કરો.
દારૂ
જો તમે આલ્કોહોલનું સેવન કરતા હોવ તો એકવાર ડૉક્ટરની સલાહ લો અને તેને ખાલી પેટ ન લો.
માસિક સ્રાવ અને મેનોપોઝ
આ સમયે ચક્રની પેટર્નનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે. જો જરૂરી હોય તો, તમે ડાયાબિટીસ યોજનાનું સંચાલન પણ કરી શકો છો. આ સમયે બ્લડ શુગર લેવલને વધુ ચેક કરતા રહેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
સ્ટ્રેસ
સ્ટ્રેસ ને કારણે બ્લડ સુગરનું સ્તર પણ વધી શકે છે. તમારી જાતને નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયાસ કરો અને જો જરૂર હોય તો ડૉક્ટરની મદદ લો. જો તમે ડાયાબિટીસને મેનેજ કરવા માંગતા હો, તો આ ટીપ્સને ધ્યાનમાં રાખવી અને તંદુરસ્ત જીવનશૈલી બનાવવાનો પ્રયાસ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે. આવી સ્થિતિમાં ઘરના મોટા ભાગના વડીલો સાદું પાણી પીવાની સલાહ આપે છે. સાદા અથવા માટલાનું પાણીનું સેવન તમને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે.