મહાશિવરાત્રી 2025 - શિવ અને ગંગામાં શું સંબંધ છે

Shiv and ganga

What is the relation between Shiva and Ganga- ગંગા નદીને હિન્દુઓની સૌથી પવિત્ર નદી માનવામાં આવે છે. ભારતના ઘણા ભાગોમાં વહેતી નદી અસંખ્ય લોકોને તેના પાણીથી તૃપ્ત કરે છે. તેની ઉત્પત્તિથી લઈને હિમાલયની ગોદમાં પહોંચે ત્યાં સુધી આ નદીનો પોતાનો ઇતિહાસ અને વાર્તા છે.

જો આપણે પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર ગંગા નદી વિશે વાત કરીએ તો તે ટ્રિનિટી સાથે જોડાયેલી નદી છે. હિંદુ શાસ્ત્રોમાં આ નદીને એટલી શુભ માનવામાં આવે છે કે તેના પાણીનો ઉપયોગ તમામ ધાર્મિક કાર્યો અને પૂજા દરમિયાન કરવામાં આવે છે.

શિવના માથામાં ગંગા કેવી રીતે આવી?

જો આપણે ભૌગોલિક બંધારણની વાત કરીએ તો ગંગા નદી હિમાલયમાં સ્થિત ગંગોત્રી ઉપરના ગોમુખમાંથી નીકળે છે. ધાર્મિક માન્યતા અનુસાર માતા ગંગા પૃથ્વી પર આવતા પહેલા દેવતાઓની દુનિયામાં હાજર 

હતા.

તે સમયે ભગીરથની કઠોર તપસ્યાના પરિણામે માતા ગંગા પૃથ્વી પર અવતર્યા. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ગંગા નદીના પાણીના તીવ્ર પ્રવાહને કારણે, તેમના માટે સીધું પૃથ્વી પર આવવું શક્ય નહોતું, તેથી 

ભગીરથે ભગવાન શિવને તેમનો પ્રવાહ ઓછો કરવા અને તેમને પૃથ્વી પર લાવવાની પ્રાર્થના કરી.

તે સમયે ભગવાન શિવે ગંગા નદીને તેમના વાળમાં પ્રવેશ કરાવ્યો અને તે લાંબા સમય સુધી ત્યાં રહી. એવું પણ કહેવાય છે કે જો ભગવાન શિવે નદીને પોતાના વાળમાં ભેગી ન કરી હોત તો તેના તીવ્ર પ્રવાહને કારણે તે પૃથ્વીને ફાડીને પાતાલ લોકમાં પહોંચી ગઈ હોત.

ભગીરથ ગંગાને ધરતી પર કેમ લાવ્યા?

પ્રાચીન સમયમાં, ઋષિ ભગીરથે સો આત્માઓને મુક્ત કરવા માટે એક યુક્તિ કાઢી હતી, જેમાં સ્વર્ગીય ગંગાને તેમની રાખ પર પ્રવાહિતને જ મુક્તિ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. તેથી તેણે કઠોર તપસ્યા કરી.

ભગીરથની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને, ગંગા તેમની સમક્ષ હાજર થઈ અને તેમને ખાતરી આપી કે તે તેમની પ્રાર્થના પૂરી કરવા પૃથ્વી પર જશે. તે સમયે તે સ્વર્ગથી વહેતી તો, તેનું બળ મુશળધાર હતું જેને પૃથ્વી સહન કરી શકતી ન હતી અને માત્ર ભગવાન શિવ જ તે પ્રવાહને ધીમો કરી શકતા હતા.

શિવજીએ વાળમાં જ ગંગાને કેદ કેમ કર્યુ ganga on head of lord shiva

એવી માન્યતા છે કે ગંગા તેણી પોતાની શક્તિઓને કારણે અત્યંત ઘમંડી હતી. આ કારણોસર, જ્યારે ભગીરથે ભગવાન શિવને ગંગાના પ્રવાહને ઘટાડવા માટે પ્રાર્થના કરી, ત્યારે તેમણે તેમના વાળ ખોલ્યા અને તેમાં ગંગા એકઠી કરી, જેથી ગંગાના અભિમાનને ખંડિત થઈ ગયુ. જ્યારે ગંગાને તેની ભૂલનો અહેસાસ થયો અને તેણે ક્ષમા પ્રાર્થના કરી, ત્યારે ભગવાન શિવે તેને તેના માથામાંથી વહેવા દીધી. 

Edited By- Monica sahu