ભારત-પાકિસ્તાન સરહદની ખૂબ નજીક આવેલું એક મંદિર, જે ન તો યુદ્ધની આગથી બળી શક્યું કે ન તો હજારો બોમ્બથી નુકસાન થઈ શક્યું. રાજસ્થાનના જેસલમેર જિલ્લામાં સ્થિત તનોટ માતા મંદિર માત્ર આસ્થાનું કેન્દ્ર જ નથી પણ યુદ્ધકાળનું ઐતિહાસિક અને રહસ્યમય સાક્ષી પણ છે.
યુદ્ધમાં હજારો બોમ્બ ફેંકાયા, છતાં એક પણ ખંજવાળ આવી નહીં!
૧૯૬૫ અને ૧૯૭૧ ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ દરમિયાન, પાકિસ્તાને આ મંદિરને નિશાન બનાવ્યું હતું અને લગભગ ૩૦૦૦ બોમ્બ ફેંક્યા હતા. એટલું જ નહીં, આમાંથી 450 બોમ્બ સીધા મંદિર પરિસરમાં પડ્યા, પરંતુ ચમત્કારિક રીતે એક પણ બોમ્બ ફૂટ્યો નહીં. ન તો મંદિર તૂટી પડ્યું કે ન તો આંગણાને નુકસાન થયું - આ ઘટના આજે પણ સૈન્ય અને ભક્તો માટે એક અદ્ભુત રહસ્ય અને શ્રદ્ધાનું પ્રતીક છે.
મંદિરની રક્ષા કરતા BSFના સૈનિકો
તનોટ માતા મંદિરની સુરક્ષાની જવાબદારી બોર્ડર સિક્યુરિટી ફોર્સ (BSF) ની છે. યુદ્ધ પછીથી, BSF આ મંદિરની સફાઈ, જાળવણી અને પૂજાની જવાબદારી લઈ રહ્યું છે. અહીંના સૈનિકો ફક્ત દેશની સરહદોની રક્ષા જ નથી કરતા પણ માતા દેવીની દૈનિક આરતીમાં પણ ભાગ લે છે - શ્રદ્ધા અને સેવાનું આવું મિશ્રણ ભાગ્યે જ જોવા મળે છે.
