સમોસા શબ્દ ફારસી શબ્દ 'સમ્મોક્ષ' પરથી આવ્યો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તે 10મી સદી પહેલા મધ્ય પૂર્વમાં ઉદ્ભવ્યો હતો. ઈરાની વાનગી 'સનબુસાક' થી પ્રેરિત થઈને, ભારતમાં તેને 'સમોસા' માં રૂપાંતરિત કરવામાં આવ્યું. ઘણી જગ્યાએ તેને સંબુસા અથવા સમુસા પણ કહેવામાં આવતું હતું.
સમોસા એક લોકપ્રિય નાસ્તો છે. તે વિશ્વના ઘણા દેશોમાં પોતાની છાપ છોડી ચૂક્યો છે. ઇજિપ્તથી લિબિયા અને મધ્ય એશિયાથી ભારત સુધી, આ ત્રિકોણાકાર નાસ્તો વિવિધ નામોથી પ્રખ્યાત છે. પહેલા તે સમસા તરીકે જાણીતું હતું. આ નામ મધ્ય એશિયાના પિરામિડને સમર્પિત હતું. ઇતિહાસમાં, તેને સંબુસાક, સંબુસાક અથવા સંબુસાજ પણ કહેવામાં આવ્યું છે. આ બધા નામો ફારસી શબ્દ 'સંબોસાગ' સાથે સંબંધિત છે. છેલ્લા 800 વર્ષોથી દક્ષિણ એશિયાઈ ભોજનમાં સમોસા ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. દરેક વર્ગના લોકોને તેનો સ્વાદ ગમે છે. આ સ્વાદિષ્ટ નાસ્તો એક સમયે સુલતાનો અને રાજાઓના શાહી દરબારમાં પીરસવામાં આવતો હતો. તે જ સમયે, તે ભારત અને પાકિસ્તાનના શહેરોની શેરીઓમાં પણ પુષ્કળ પ્રમાણમાં જોવા મળે છે.
આજે આપણે જે સમોસાનો સ્વાદ માણીએ છીએ તે સેંકડો વર્ષ પહેલાં આવો નહોતો. સમોસાની ઉત્પત્તિ મધ્ય એશિયામાં થઈ હોવાનું માનવામાં આવે છે, જ્યાં તેને 'સમસા' તરીકે ઓળખવામાં આવતું હતું. સમોસા સૌપ્રથમ મધ્યયુગીન યુગ દરમિયાન રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા જ્યારે વેપારીઓ સિલ્ક રૂટ દ્વારા ભારતીય ઉપખંડમાં આવ્યા હતા. એવું માનવામાં આવે છે કે પહેલા સમોસા ત્રિકોણાકાર નહોતા અને તેમાં બટાકાનો ઉપયોગ પણ નહોતો થતો. તે સમયે સમોસામાં માંસ અને બદામનો વધુ ઉપયોગ થતો હતો.
જ્યારે ભારત આવ્યું, ત્યારે સમોસા ત્રિકોણાકાર બન્યા. ભારતમાં સમોસાનું એક નવું સ્વરૂપ અપનાવવામાં આવ્યું. અહીં, સમોસા ત્રિકોણાકાર બનાવવામાં આવ્યા અને તેમાં પહેલીવાર બટાકાનું ભરણ કરવામાં આવ્યું. પોર્ટુગીઝ લોકો સોળમી સદીમાં બટાકા ભારતમાં લાવ્યા અને ત્યારથી બટાકા સમોસામાં ઉમેરવાનું શરૂ થયું. બટાકાવાળા સમોસા ખૂબ જ લોકપ્રિય બન્યા. આજે, સમોસા ભારતીય ભોજનનો એક અભિન્ન ભાગ બની ગયા છે.
