Makar Sankranti 2024: હિન્દુ ધર્મમાં મકરસંક્રાંતિનો તહેવાર પોષ મહિનામાં ઉજવવામાં આવે છે. જ્યારે સૂર્ય ભગવાન ધનુરાશિ છોડીને મકર રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે ત્યારે આ તહેવાર શ્રદ્ધા સાથે ઉજવવામાં આવે છે. જો કે વર્ષમાં 12 સંક્રાંતિ આવે છે, પરંતુ હિંદુ ધર્મમાં મકરસંક્રાંતિનું ખૂબ જ મહત્વ માનવામાં આવે છે. આ દિવસે ભગવાન સૂર્યની આરાધના કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે.આ સાથે જ આ દિવસે સ્નાન અને દાન કરનારા લોકોને પણ અનેક ગણો લાભ મળે છે.
આ વખતે મકરસંક્રાંતિ સોમવાર, 15 જાન્યુઆરી, 2024 ના રોજ પોષ મહિનાના શુક્લ પક્ષની પાંચમના દિવસે ઉજવવામાં આવશે. મકરસંક્રાંતિને ભારતના વિવિધ રાજ્યોમાં ઘણા નામોથી ઓળખવામાં આવે છે. પરંતુ તેને ઉત્તરાયણ કેમ કહેવામાં આવે છે આજે અમે તમને તેની પાછળનું કારણ બતાવી રહ્યા છીએ.
મકરસંક્રાંતિના દિવસને ઉત્તરાયણ કહેવાનું કારણ
હિંદુ ધર્મ અનુસાર સૂર્ય ભગવાન બે દિશામાં ભ્રમણ કરે છે. 6 મહિના સુધી તે દક્ષિણ દિશામાં ભ્રમણ કરે છે જેને સૂર્યનું દક્ષિણાયન કહેવામાં આવે છે અને 6 મહિના સુધી તે ઉત્તર દિશામાં ભ્રમણ કરે છે જેને ઉત્તરાયણ કહેવામાં આવે છે. જ્યારે સૂર્ય ભગવાન ધનુરાશિમાંથી બહાર આવે છે અને મકર રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે તે ઉત્તર તરફ પ્રવાસ કરવાનું શરૂ કરે છે. આ કારણથી મકરસંક્રાંતિને ઉત્તરાયણ પર્વ પણ કહેવામાં આવે છે. સૂર્યદેવની ઉત્તર તરફની ગતિ ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
કહેવામાં આવે છે દેવતાઓનો દિવસ
હિંદુ ધર્મની ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર જ્યારે સૂર્ય ભગવાન ઉત્તરાયણમાં હોય છે ત્યારે તેને દેવતાઓનો દિવસ કહેવામાં આવે છે. દક્ષિણાયનનો દિવસ દેવતાઓની રાત્રિ કહેવાય છે. આ સાથે ઉત્તરાયણથી દિવસ લાંબો થવા લાગે છે અને સૂર્યદેવના કિરણો પૃથ્વી પર લાંબા સમય સુધી ચમકવા લાગે છે. મકરસંક્રાંતિના દિવસથી સૂર્ય ભગવાન અત્યંત પ્રકાશિત થઈ જાય છે, તેથી આ દિવસે સૂર્યદેવની પૂજા કરવાથી વિશેષ લાભ મળે છે.
શ્રી કૃષ્ણએ બતાવ્યું ઉત્તરાયણ સૂર્યનું મહત્વ
ગીતાના 8મા અધ્યાયમાં ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ ઉત્તરાયણ સૂર્યના મહિમામાં કહે છે કે જેમને બ્રહ્માનું જ્ઞાન થયું છે. જ્યારે સૂર્ય ઉગે છે ત્યારે તે તેનું શરીર છોડી દે છે. તેથી તેમને તરત જ મોક્ષ મળે છે અને ફરીથી જન્મ લેવો પડતો નથી.
Edited by - kalyani deshmukh