નર્મદાને રીવા પણ કહે છે. સ્કંદ પુરાણમાં રેવાખંડ નામનો એક અલગ અધ્યાય છે. પુરાણોમાં દરેક જગ્યાએ આ નદીનો મહિમા વર્ણવવામાં આવ્યો છે. તેનું પાણી ભૂખ મટાડે છે.
કંખલમાં ગંગા અને કુરુક્ષેત્રમાં સરસ્વતી પવિત્ર છે, પરંતુ ગામ હોય કે જંગલ હોય, નર્મદા દરેક જગ્યાએ પુણ્યનો મોટો સ્ત્રોત છે.
સરસ્વતીમાં 3 દિવસ, યમુનામાં 7 દિવસ અને ગંગામાં 1 દિવસ સુધી સ્નાન કરવાથી વ્યક્તિ શુદ્ધ થાય છે, પરંતુ નર્મદાના દર્શન કરવાથી વ્યક્તિ પવિત્ર બને છે.
ગંગા વિશ્વમાં જ્ઞાન, યમુના ભક્તિ, ગોદાવરી ઐશ્વર્ય, કૃષ્ણ ઈચ્છા, બ્રહ્મપુત્ર તેજ, સરસ્વતી જ્ઞાન આપવા માટે આવી છે પરંતુ નર્મદા ત્યાગ આપવા માટે વિશ્વમાં આવી છે.
મત્સ્ય પુરાણ અનુસાર, યમુનાનું પાણી એક અઠવાડિયામાં, સરસ્વતીનું પાણી ત્રણ દિવસમાં, ગંગાનું પાણી એક જ દિવસે અને નર્મદાનું પાણી એક જ ક્ષણમાં શુદ્ધ થાય છે.
તમામ નદીઓમાં નર્મદા કુંવારી અને તપસ્વિની નદી છે. તેથી તેના કિનારે તપસ્યા કરવાથી સંતોને ત્વરિત લાભ મળે છે.
. માર્કંડેય ઋષિએ સ્કંદ પુરાણના રેવાખંડમાં લખ્યું છે કે ભગવાન નારાયણના તમામ અવતાર નર્મદાના કિનારે આવ્યા હતા અને માતાની સ્તુતિ કરી હતી.
આદિ ગુરુ શંકરાચાર્યજીએ નર્મદાષ્ટકમાં માતાને સર્વતીર્થ નાયક તરીકે સંબોધ્યા છે. એટલે કે માતાને તમામ તીર્થોની પૂર્વજ કહેવામાં આવી છે.
નર્મદા નદી વિશ્વની એકમાત્ર માતા છે જેની આસપાસ ભગવાન, સિદ્ધ, નાગ, યક્ષ, ગંધર્વ, કિન્નરો, મનુષ્યો વગેરે ફરે છે.
બધી નદીઓ પશ્ચિમમાંથી પસાર થાય છે અને પૂર્વમાં બંગાળની ખાડીમાં પડે છે. નર્મદા પૂર્વથી પશ્ચિમ તરફ વહે છે અને અરબી સમુદ્રમાં પડે છે.
નર્મદા નદીના દરેક પથ્થરમાં શિવનો વાસ છે. નર્મદા નદી સાથે સંકળાયેલા બાણ લિંગ ભગવાન શિવના દિવ્ય બાણમાંથી ઉદ્ભવ્યા છે.
નર્મદા નરકની નદી છે. આ એક માત્ર નદી છે જેની નાભિ નેમાવરમાં આવેલી છે જ્યાંથી કોઈ પાતાળ જઈ શકે છે.
રાજા હિરણ્ય તેજાએ 14 હજાર દૈવી વર્ષોની તપસ્યા કરીને ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કર્યા હતા અને નર્મદાને પૃથ્વી પર આવવા માટે વરદાન માંગ્યું હતું.