મધ્યપ્રદેશમાં લમ્પી વાયરસના કારણે એલર્ટ જારી છે. હવે વધુ તકેદારી લેતા સરકારે ગુજરાત-રાજસ્થાનને અડીને આવેલા જિલ્લાઓની સરહદ પર પ્રાણીઓની અવરજવર પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. એમપીના સરહદી રાજ્યોમાં લમ્પી વાયરસના વધતા જતા પ્રકોપને કારણે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. જણાવી દઈએ કે એમપીના રતલામમાં કેટલાક જાનવરોમાં લમ્પી વાયરસના ચેપના લક્ષણો જોવા મળ્યા છે. જે બાદ સમગ્ર રાજ્યમાં એલર્ટ જારી કરવામાં આવ્યું છે.
લમ્પી વાયરસ અંગે એડવાઈઝરી જારી કર્યા બાદ હવે પશુપાલન વિભાગના અધિકારીઓ અને કર્મચારીઓને પણ એલર્ટ મોડમાં રહેવા સૂચના આપવામાં આવી છે. પશુપાલન અને ડેરી વિભાગે તમામ સંયુક્ત નિયામક, નાયબ નિયામક, વિભાગીય અને જિલ્લા લેબ ઇન્ચાર્જ સાથે પશુઓના આરોગ્યની સ્થિતિ અંગે ચર્ચા કરી હતી.
તમને જણાવી દઈએ કે ગુજરાત-રાજસ્થાન બોર્ડર પર પ્રાણીઓની અવરજવર પર પ્રતિબંધનું કારણ બંને રાજ્યોમાં લમ્પી વાયરસના ચેપનો ફેલાવો છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં લમ્પી વાયરસના કારણે લગભગ 3 હજાર પ્રાણીઓના મોત થયા છે. પંજાબમાં પણ લમ્પી વાયરસના ચેપને કારણે ઘણા પ્રાણીઓએ જીવ ગુમાવ્યો છે.
શું છે લમ્પી વાયરસ
લમ્પી વાયરસ એ એક વાયરલ રોગ છે જે પ્રાણીઓમાં થાય છે. માખી જે મચ્છર દ્વારા એક પ્રાણીમાંથી બીજા પ્રાણીમાં ફેલાય છે. આ રોગમાં પ્રાણીઓના શરીર પર નાના ગઠ્ઠા બને છે, જેમાં ઘા થાય છે. આ રોગમાં પ્રાણી ઓછું ખોરાક ખાય છે અને તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિ પણ ઘટી જાય છે.
લમ્પી વાઇરસનો ચેપ લાગ્યા બાદ પશુઓ ખાવા-પીવાનું બંધ કરી દે છે અને જો ચેપ વધી જાય તો પશુઓ પણ યાતનામાં મૃત્યુ પામે છે. લમ્પી વાયરસનો પ્રથમ કેસ વર્ષ 1929માં નોંધાયો હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે આ વર્ષે પાકિસ્તાનમાં લમ્પી વાયરસના કેસ નોંધાયા હતા અને ત્યાંથી રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં વાયરસ ફેલાયો હતો.
બચાવના ઉપાય
લમ્પી વાયરસના ચેપને ટાળવા માટે, સૌ પ્રથમ ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીને તંદુરસ્ત પશુથી અલગ રાખવું જોઈએ. તંદુરસ્ત પ્રાણીઓના ટોળામાં ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓનો સમાવેશ ન કરવો જોઈએ. આ વાઇરસ ફ્લાય મચ્છર મારફત ફેલાતો હોવાથી ફ્લાય મચ્છરોના નિવારણ માટે વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ. ચેપગ્રસ્ત વિસ્તારમાં પ્રાણીઓની હિલચાલ પર પ્રતિબંધ મૂકવો જોઈએ.